"مجتبی علیزاده" روز چهار شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود : بررسی روند صادرات در سال‌های گذشته نیز حاکی از رشد تدریجی و مستمر این بخش دارد که نشان‌دهنده توسعه پایدار بازارهای هدف و افزایش ظرفیت‌های تولید داخلی است.
وی بیان کرد: مهم‌ترین پایه قانونی برای صادرات نهال و اندام‌های تکثیری، ماده 10 قانون ثبت و گواهی بذر و نهال است. این ماده، ستون اصلی و چارچوب قانونی فعالیت‌های صادراتی را تعیین می‌کند و تصریح می‌کند که صادرات تجاری بذر و نهال، منوط به اخذ گواهی سلامت و اصالت از موسسه تحقیقات، ثبت و گواهی بذر و نهال و همچنین رعایت دقیق مقررات قرنطینه‌ای است.
علیزاده اضافه کرد: علاوه بر این، قوانین مربوط به ممنوعیت خروج غیرمجاز مواد ژنتیکی بومی و ذخایر توارثی، از خروج ژرم پلاسم های باارزش و انحصاری کشور مانند ارقام خاص پسته، خرما و انار جلوگیری به عمل می‌آورد. در این زمینه، نقش مرکز ملی مدیریت منابع ژنتیکی کشاورزی و منابع طبیعی به عنوان نهاد حافظ این ذخایر، بسیار حیاتی و تعیین‌کننده است.
کارشناس مسوول موسسه تحقیقات ثبت گواهی بذر و نهال وزارت جهاد کشاورزی گفت: به طور کلی، ارقام مجاز برای صادرات، آن دسته از ارقامی هستند که ارقام تجاری بوده منشاء وارداتی دارند و در نهالستان‌های مجاز و تحت نظارت موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال تولید و تکثیر می شوند. لازم به ذکر است ارقام بومی و محلی به جهت صیانت از ژرم پلاسم گیاهی کشور قابلیت صادرات ندارند.
وی یاد آورشد: برای صادرات یک محموله نهال، اصلی‌ترین و اولین گام، اخذ تاییدیه از موسسه تحقیقات، ثبت و گواهی بذر و نهال است. این بدان معناست که تنها نهال‌ها و اندام‌های تکثیری می‌توانند مجوز خروج دریافت کنند که در نهالستان‌های دارای مجوز تولید از موسسه تولید شده باشند و در طول فرآیند تولید، تحت نظارت مستمر کارشناسان این موسسه و سازمان حفظ نباتات قرار گرفته باشند و در نهایت، بصورت شناسه دار و با دریافت گواهی بهدشت نباتی نهایی آماده خروج از کشور باشند. البته علاوه بر آن رعایت مقررات گمرکی و قرنطینه‌ای کشور مبدا و مقصد نیز ضروری است.علیزاده گفت: تولیدکننده نهال دارای مجوز، پایه و اساس زنجیره صادرات قانونی و با کیفیت نهال محسوب می‌شود. تنها نهال‌های تولیدشده در نهالستان‌های دارای مجوز که به تایید ناظرین مؤسسه رسیده، استانداردها را احراز نموده و و برچسب (لیبل) رسمی موسسه را دریافت کنند، می توانند مجوز صادرات گیرند.
وی اضافه کرد: به عبارت دیگر نهالی که در نهالستان بدون مجوز تولید شود و نظارتی از جانب مؤسسه به عنوان مرجع ملی کنترل و نظارت بر تولید نهال دریافت ننماید اجازه خروج رسمی از کشور نخواهد داشت. تولیدکنندگان نهال دارای مجوز می‌توانند با اخذ کارت بازرگانی، شخصاً اقدام به صادرات نمایند و یا محصولات خود را از طریق شرکت‌های بازرگانی دارای صلاحیت به بازارهای جهانی عرضه کنند. بر این اساس، واحدهای بازرگانی نیز ملزم به همکاری و تامین نهال منحصراً از واحدهای تولیدی دارای مجوز هستند.
تنوع بازارهای هدف صادراتی نهال ایران
علیزاده گفت: بازارهای هدف صادراتی نهال ایران بسیار متنوع بوده و عمده آنها شامل کشورهای همسایه و آسیای میانه مانند ترکمنستان، آذربایجان، تاجیکستان، قزاقستان، عراق ، افغانستان، عمان، قطر و امارات متحده عربی و کشورهای شرق آسیا مانند هند و تایلند هستند .
وی افزود: در زمان حاضر، نهال درخت و درختچه‌های زینتی و همچنین گل و گیاهان زینتی، بیشترین تقاضا را در بازارهای صادراتی دارند. علاوه بر این، به دلیل کیفیت بالا و سازگاری مناسب نهال درختان میوه تولید شده در نهالستان‌های مجاز ایران و همچنین ارزش افزوده بالای ارقام تجاری، صادرات این دسته از محصولات (مانند نهال درختان هسته‌دار و دانه‌دار) در سال‌های اخیر از رشد چشمگیری برخوردار بوده است.
